آرشیو مهر ماه 1404

همزن برقی یکی از وسایل حیاتی آشپزخانه است که در تهیه‌ی کیک، خامه، خمیر و بسیاری از مواد غذایی دیگر کاربرد دارد. قلب این دستگاه کوچک و کاربردی، موتور الکتریکی آن است که وظیفه‌ی به حرکت درآوردن پره‌ها را بر عهده دارد. شناخت عملکرد و مراقبت از موتور، باعث افزایش طول عمر دستگاه و جلوگیری از هزینه‌های تعمیر می‌شود.

۱. ساختار کلی موتور همزن

موتور همزن معمولاً از نوع موتور یونیورسال است؛ یعنی می‌تواند با برق AC یا DC کار کند. اجزای اصلی آن عبارت‌اند از:

• آرمیچر (چرخاننده‌ی اصلی)

• استاتور (سیم‌پیچ ثابت)

• زغال یا برس کربنی

• بلبرینگ‌ها

• فن خنک‌کننده

زمانی که جریان برق وارد موتور می‌شود، میدان مغناطیسی بین آرمیچر و استاتور ایجاد شده و باعث چرخش سریع محور موتور می‌شود. این چرخش به چرخ‌دنده‌ها منتقل می‌شود تا پره‌های همزن بچرخند.

۲. علائم خرابی موتور

• صدای غیرعادی یا تق‌تق در حین کار

• بوی سوختگی از بدنه

• خاموش شدن ناگهانی

• چرخش کند پره‌ها

• جرقه زدن از قسمت دریچه‌ی هوا

اگر هر یک از این نشانه‌ها را مشاهده کردید، به احتمال زیاد یکی از اجزای موتور (مثل زغال یا سیم‌پیچ) آسیب دیده است.

۳. دلایل اصلی خرابی

• کارکرد مداوم و طولانی بدون استراحت

• ورود خمیر یا مایع به داخل موتور

• نوسانات شدید برق

• گیر کردن پره‌ها هنگام هم‌زدن مواد سفت

• فرسودگی زغال‌ها یا بلبرینگ‌ها

۴. نحوه‌ی بررسی و تعمیر

برای تشخیص خرابی، ابتدا باید همزن را باز کرده و به اجزای داخلی دسترسی پیدا کنید (البته فقط در صورتی که تجربه فنی دارید).
مراحل بررسی:

1. قطع کامل برق دستگاه.

2. باز کردن قاب و جدا کردن موتور.

3. بررسی زغال‌ها — اگر کوتاه شده‌اند، تعویض کنید.

4. چرخاندن محور موتور برای اطمینان از سلامت بلبرینگ‌ها.

5. تست سیم‌پیچ با مولتی‌متر.

در صورت سوختن سیم‌پیچ یا بوی سوختگی شدید، معمولاً تعمیر مقرون‌به‌صرفه نیست و بهتر است موتور کامل تعویض شود.

۵. نحوه‌ی نگهداری صحیح

• پس از هر بار استفاده، اجازه دهید موتور خنک شود.

• هرگز با مواد سفت (مثل خمیر سنگین) بیش از حد هم نزنید.

• از محافظ برق استفاده کنید.

• پره‌ها را قبل از شست‌وشو از دستگاه جدا کنید تا آب وارد موتور نشود.

۶. نکات ایمنی

• همزن را همیشه از دو شاخه جدا کنید قبل از تمیز کردن.

• در هنگام تعویض قطعات از قطعات اصلی استفاده کنید.

• از قرار دادن دستگاه نزدیک حرارت یا آب خودداری کنید.

۷. جمع‌بندی

موتور همزن برقی همانند قلب دستگاه عمل می‌کند. نگهداری و استفاده‌ی درست از آن، نه تنها از خرابی جلوگیری می‌کند بلکه باعث می‌شود همزن سال‌ها با قدرت و سرعت اولیه کار کند. برای قطعات لوازم خانگی اینجا کلیک کنید.